کاربرد فروآلیاژها در صنایع ذوب فولاد و چدن

نمایشگاه متالورژی,تبریز,tabriz fair,آهن,ذوب,ریخته گری
شرکت در نمایشگاه متالورژی تبریز تیرماه ۱۳۹۶
۱۹-مهر-۱۳۹۴
“اثر بخشی آلیاژها بر خواص مکانیکی فولادهای پیشرفته با استحکام بالا”
۰۳-دی-۱۳۹۶
نمایش همه

کاربرد فروآلیاژها در صنایع ذوب فولاد و چدن

فروآلیاژ,فروسیلیس,فرو منگنز,فروسیلیکو منیزیم,فرو کروم,فرو سیلیکو منگنز,فرو وانادیوم, فرو نیکل

فروآلیاژها به آلیاژی اطلاق می گردد که از اختلاط یک یا چند عنصر فلزی و یا شبه فلزی با آهن پدید آمده باشد.

مثلاً فروکروم آلیاژی است که هم دارای آهن و هم حاوی کروم است.

فرومنگنز از آهن و منگنز تشکیل شده است.

در فرو سیلیس آهن و سیلیس هر دو موجود می باشند.

فرو مولیبدن از مولیبدن و آهن تشکیل شده است .

به طور کلی میتوان در خواص فروآلیاژها با افزایش آهن به آنها بهبودی ایجاد نمود. از آنجا که قسمت عمده فولادها را آهن تشکیل می دهد، بنابراین با اضافه شدن مقدار کمی آهن از طریق آلیاژهای آهن دار به آن ها در کیفیتشان تأثیری نامطلوب نخواهد داشت.

تنها در موارد خاص برای تولید آلیاژها از فلزات خالص استفاده می شود. (مثلاً در تهیه آلیاژهایی که در آنها آهن فلز پایه نمی باشد) که البته این روش بسیار گران تمام می شود. مثلاً قسمت واحد وزن کروم فلزی ۵ برابر فرو کروم میباشد. به همین دلیل اغلب برای تهیه فولاد ها(فولاد ویژه) بیشتر از فروکُروم استفاده میشود تا فلزات خالص .

کاربردها:

۱- اکسیژن گیری (اکسیژن زدایی)

از فروآلیاژها می توان درتهیه فولاد به عنوان زداینده اکسیژن استفاده نمود.

عمل فولاد سازی عبارتست ازعمل اکسیداسیونی که در اثر آن آهن خام به فولاد تبدیل می شود. در این مرحله بعضی از ناخالصی های نامطلوب در آهن نظیر کربن (C) – گوگرد (S) – فسفر (P) و غیره توسط اکسیژن و یا اکسیدهای آهن به اکسید مربوط خود (یعنی سرباره) تبدیل می شوند.

در این رابطه مقدارمعینی از اکسیژن ترکیب نشده در آهن مذاب باقی خواهد ماند و این اکسیژن در فولاد باقی مانده در حین انجماد حفره های کوچکی در آن ایجاد می نماید که اثر نامطلوبی برکیفیت خواص مکانیکی آهن خواهد داشت.

بنابراین عمل اکسیژن زدایی باید قبل از خاتمه کامل فرآیند انجام شود. از آنجا که بهترین روش اکسیژن زدایی اضافه نمودن عناصری مانند کُرُم (Cr)- آلومینیوم (Al)- سیلیس (Si) – منگنز (Mn) است که در مقایسه با آهن میل ترکیبی بیشتری با اکسیژن دارند بنابراین از آلیاژهایی نظیر فرو منگنز، فرو سیلیسیم، سیلیسیم- کُروم، سیلیسیم -کلسیم و سیلیسیم آلومینیوم استفاده می شود.

۲- آلیاژی سازی

عنـاصری که در قالب فرو آلیـاژها به آهن مذاب اضافه می شوند می توانند ترکیب شیمیایی فولاد را به گونه ای تغییر دهند که فولادهایی با خواص متفاوت تهیه گردند.
به فروآلیاژهایی که در این عمل مصرف می شوند (آلیاژ ساز) اطلاق می گردد. مثلاً می توان فروکُروم، فرومنگنز باکربن متوسط یا کم و فرو وانادیم را از این گروه به حساب آورد.

در صورت اضافه شدن این مواد به فولاد مذاب عناصر تشکیل دهنده آنها موجبات بهبودی را دریافت و خواص محصول فراهم خواهند نمود. مثلاً عنصر کُروم کیفیت ساختاری را مرغوب تر می سازد وفاز آلفا با شبکه کریستالی مکعب مرکز دار (BC) یعنی فریت (Ferrite) راپایدار تر نموده و استحکام و همچنین مقاومت آن را در مقابل زنگ زدگی افزایش میدهد. به همین دلیل تقریباً کلیه فولادهای ضد زنگ حاوی کُروم می باشد.

با اضافه کردن منگنز (Mn) به فولاد فاز گاما که دارای شبکه کریستالی مکعب با صفحات مرکزدار (Fc) یعنی Austenite از ثبات بیشتری برخوردار می شود.

عناصر آلیاژ ساز با اعمال دگرگونی در خط تغییرات فازی فولاد ویژگی های آن رامتحول می سازند.

۳- عمل تلقیح در ریخته گری آهن:

در صنایع ریخته گری به منظور تغییر دادن شرایط انجماد آهن مذاب از فروآلیاژها به میزان وسیعی استفاده می شود. اگر به آهن مذاب قبل از ریخته گری بعضی از عناصر افزوده شوند مانند هسته اولیه کریستالی عمل نموده و موجب می شوند تا تشکیل مرکز تبلور آسانتر صورت گیرد و دانه های کریستالی در سرتاسر جرم آهن مذاب به صورت یکنواخت پراکنده شوند .

در نتیجه سختی شمش های به دست آمده پس از انجماد به مراتب بیشتر و شکنندگی آن به اندازه چشمگیری کم خواهد شد پس به طور کلی اضافه شدن آلیاژ های تلقیحی مانند آلیاژهای سیلیسیم کلسیم فرو سیلیسیم و فرو منگنز به آهن تغییراتی را در بافت آن به دنبال خواهدداشت.

کربن در آهن ریخته گری معمولی به صورت لایه لایه پراکنده می شود حال آنکه در آهن تلقیحی پراکندگی در سرتاسر جسم یک دست خواهد بود و به همین دلیل آهن تلقیحی از استحکام زیادتری برخوردار خواهد بود به طوری که می توان آن را در بعضی از مواردجانشین فولاد ریخته گری نمود.

۴- سایر کاربردها:

از بعضی فروآلیاژها نظیر فرو سیلیس ، فرو کرم ، فرو سیلیکو منگنز می توان به عنوان احیاء کننده و یا محصولات وابسته برای تهیه سایر آلیاژها استفاده نمود. بعضی از فروآلیاژها را می توان درصنایع ذوب فلزات غیر آهنی مانند صنایع مکانیکی مورد استفاده قرار داد مثلاً از فرومنگنز با میزان متوسط یا کم کربن در تهیه مفتول های جوشکاری استفاده نمایند.

فروآلیاژ,فروسیلیس,فرو منگنز,فروسیلیکو منیزیم,فرو کروم,فرو سیلیکو منگنز,فرو وانادیوم, فرو نیکل

دیدگاه ها بسته شده است